دستگاه تنس (TENS) در مدیریت درد چه کاربردی دارد؟
تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) روشی برای تسکین درد با استفاده از جریان الکتریکی خفیف است. دستگاه تنس، دستگاهی کوچک و باتری دار است که سری‌هایی به نام الکترود دارد که به پدهای چسبناک متصل می‌شوند.
پدها مستقیما به پوست متصل می‌شوند. زمانی که دستگاه روشن می‌شود، تکانه‌های کوچک الکتریکی به بافت آسیب دیده بدن منتقل می‌شود که باعث ایجاد حس گزگز می‌گردد. این تکانه‌های الکتریکی می‌توانند سیگنال دردی که به نخاع و مغز می‌روند را کاهش دهند که احتمالا به تسکین درد و شل شدن عضلات کمک می‌کند. این تکانه‌ها تولید اندورفین که مسکن طبیعی بدن است را نیز تحریک می‌کنند.
تنس چیست؟
تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست یا T.E.N.S یک روش تحریک الکتریکی است که هدف آن ایجاد تسکین درد به وسیله تحریک اعصاب حسی است. TENS جایگزین مصرف دارو می‌باشد، زیرا روش درمانی غیرتهاجمی است که عوارض جانبی کمی دارد.
دستگاه TENS حاوی باتری است که تحریک الکتریکی ایجاد می‌کند و می‌توان آن را به راحتی توسط بیمار کنترل کرد. قبل از گذاشتن الکترود، ژل خاصی استفاده می‌شود تا تحریک الکتریکی منتقل گردد.
فرکانس، شدت و مدت زمان تنس را می‌توان به منظور کنترل درد تنظیم کرد. با حمایت متخصص فیزیوتراپی، بیماران می‌توانند موثرترین فرکانس را برای تسکین درد خود بیابند.
مزایا یا فواید درمان با تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) چه هستند؟
تنس روشی غیرتهاجمی برای تسکین درد است. می‌توان به تنهایی یا در کنار داروهای مسکن بدون نسخه یا تجویزی از آن استفاده کرد. مقدار دارو در بیمارانی که تنس درمانی دارند، ممکن است قابل کم شدن باشد. بدون مشورت با پزشک خود، داروهای خود را قطع نکنید یا مصرف آنها را کاهش ندهید.
مزیت دیگر تنس این است که کوچک و قابل حمل است، بنابراین می‌توانید از آن در خانه یا بیرون و هر زمان که خواستید درد تسکین یابد، استفاده کنید.
مصارف دستگاه T.E.N.S
تنس ممکن است به درمان علائم زیر کمک کند:
- درد عادت ماهیانه
- درد بلند کردن اجسام سنگین
- درد پس از عمل
- درد مفصل
- درد کمر و گردن
ممکن است دردی که به خاطر موارد زیر ایجاد شده را نیز تسکین دهد:
- اندومتروز
- آرتروز
- صدمات ورزشی
- مالتیپل اسکلروزیس
- فیبرومیالژیلا
- آسیب عصبی دردناک دیابت
- صدمه به طناب عصبی
TENS قابل کنترل است یعنی به بیمار امکان ایجاد سطح مناسبی از تسکین درد را می‌دهد. بیماران می‌توانند با تغییر جریان الکتریکی در موارد زیر ، از این دستگاه استفاده کنند:
شدت: یک صفحه به مصرف کننده امکان تنظیم شدت تحریک الکتریکی را می‌دهد.
فرکانس: فرکانس به تعداد پالس‌های الکتریک در ثانیه مربوط می‌شود. پالس‌های فرکانس بالا (HF) از 80 تا 120 دور در ثانیه می‌باشند و ممکن است درد حاد را نیز کنترل کنند. پالس‌های فرکانس پایین (LF) از 1 تا 20 دور در ثانیه هستند و برای درمان درد مزمن مناسب هستند.
مدت زمان: مدت زمان میکرو ثانیه‌ای است که جریان الکتریکی وارد پوست می‌شود.
قطعات دستگاه تحریک کننده الکتریکی عصب از طریق پوست چه هستند و چگونه کار می‌کند؟
اندازه دستگاه باتری دار TENS حدودا به کوچکی تلفن همراه است. این دستگاه با چند سیم الکترود و پدهای انتهایی همراه است. الکترودها در یک انتها به دستگاه متصل شده و در سمت دیگر به پدهای پنج در پنج سانتی متری متصل می‌گردند. هر پد در پشت خود چسب دارد که روی پوست در ناحیه‌ای که عصب به ناحیه تحت درمان می‌رود، قرار می‌گیرد. (به جای تماس مستقیم با پوست، متخصص طب سوزنی ممکن است دستگاه تنس را به سوزن‌های طبی متصل کند.
این دستگاه پالس‌هایی از انرژی الکتریکی ارسال می‌کند. شدت، فرکانس، مدت زمان و نوع (مستمر یا ناگهانی) این پالس‌ها قابل تنظیم است. پزشک، متخصص فیزیوتراپی یا طب سوزنی تنظیمات دستگاه را مشخص و تنظیم می‌کند.
آیا تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) درد را تسکین می‌دهد؟
نتایج استفاده از تنس برای تسکین درد متغیر و غیر قطعی می‌باشند. در برخی مطالعات، بیماران گزارش داده‌اند که با استفاده از تنس درد آنها تسکین یافته. در مطالعات دیگر، تسکین درد با استفاده از TENS بیشتر از TENS غیر واقعی نبوده است. در مطالعات دیگر، نتایج بهتر از پلاسیبو (دارونما) بوده است. اثربخشی ممکن است به عوامل زیادی از جمله نوع شرایط تسکین درد، جایی که الکترودهای در روی پوست قرار می‌گیرند و تنظیمات خود دستگاه TENS ( پالس، فرکانس، مدت زمان، شدت و نوع) بستگی دارد. محققان بیان می‌کنند که نبود کارآزمایی‌های تصادفی TENS در مقابل درمان سنتی، ارزیابی اثر تنس را دشوار کرده و نیاز به تحقیقات بیشتری می‌باشد.
متخصص فیزیوتراپی، متخصص طب سوزنی و دیگر متخصصان ممکن است درمان با تنس را پیشنهاد دهند. دستگاه تنس با نسخه همیشه قابل تهیه است. دیگر دستگاه‌های تحریک الکتریکی را می‌توان بدون نسخه خریداری کرد. قبل از استفاده از دستگاه، همیشه با پزشک یا متخصص آن را بررسی کنید. به دقت دستورالعمل‌های تولیدکننده دستگاه را انجام دهد.
خطرات و عوارض جانبی استفاده از درمان تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست چه هستند؟
در درمان با تنس عوارض جانبی کمی گزارش شده است. در موارد نادر، بیماران ممکن است سوختگی در ناحیه‌ای که الکترودها قرار دارند را گزارش بدهند. برخی بیماران ممکن است به چسب روی پد یا مواد خود پد حساسیت داشته باشند (پوست ممکن است قرمز، آزرده یا جوش دار به نظر برسد). برخی ممکن است در مورد حس گزگز یا سوزن سوزن شدن ایجاد شده از دستگاه تنس، حساس باشند یا احساس خوشایندی نداشته باشند.
TENS برای همه بی‌خطر نیست. در موارد زیر بدون توصیه پزشکی آن را انجام ندهید:
- ضربان ساز یا انواع دیگر پروتز‌های الکتریکی و فلزی در بدن خود دارید.
- باردار هستید یا احتمال باردار بودن شما وجود دارد – TENS در اوایل بارداری ممکن است توصیه نشود.
- صرع یا مشکل قلبی دارید.
- مثانه شما فعالیت زیادی دارد.
تسکین درد چقدر ماندگار است؟
بعد از استفاده از TENS دوره تسکین درد می‌تواند متفاوت باشد. برخی گزارش داده‌اند که درد آنها به محض خاموش شدن دستگاه بازگشته است. سایر بیماران تا 24 ساعت تسکین درد کافی را داشته‌اند.
منبع: مقالات سایت درمان درد
