صفحه نمایش همیشه روشن چیست؟ بررسی Always On Display

با پیشرفت فناوری نمایشگرها و رشد گوشی‌های هوشمند، امکانات متعددی برای راحتی و دسترسی سریع کاربران به اطلاعات طراحی شده است. یکی از این امکانات پرطرفدار که در سال‌های اخیر به‌خصوص در گوشی‌های پرچم‌دار و میان‌رده بالا به‌چشم می‌خورد، صفحه نمایش همیشه روشن یا همان Always-On Display (AOD) است. این قابلیت در ابتدا تنها در گوشی‌های خاصی از شرکت‌هایی مثل نوکیا و سامسونگ دیده می‌شد، اما به‌تدریج با پیشرفت نمایشگرهای OLED، در گوشی‌های بیشتری گسترش یافت.

در این مقاله، به‌صورت جامع به بررسی تکنولوژی صفحه نمایش همیشه روشن، نحوه کارکرد، مزایا، معایب، تفاوت آن در برندهای مختلف، مصرف انرژی، کاربردها و نکات مهم آن خواهیم پرداخت.

تعریف Always-On Display (AOD)

صفحه نمایش همیشه روشن یا AOD قابلیتی است که به کاربر اجازه می‌دهد تا بدون روشن کردن کامل نمایشگر، اطلاعات کلیدی مانند ساعت، تاریخ، درصد باتری، اعلان‌ها، وضعیت آب‌وهوا، تماس‌های از دست رفته یا پیام‌ها را مشاهده کند. در این حالت، تنها بخشی از پیکسل‌های صفحه روشن باقی می‌ماند و بقیه نمایشگر خاموش است.

این قابلیت مخصوصاً در نمایشگرهای OLED، AMOLED یا LTPO AMOLED کاربرد دارد، زیرا این نوع پنل‌ها اجازه می‌دهند پیکسل‌ها به‌صورت جداگانه خاموش یا روشن شوند، و بنابراین انرژی کمتری مصرف می‌شود.

نحوه عملکرد تکنولوژی AOD

در نمایشگرهای OLED یا AMOLED، هر پیکسل به‌طور مستقل نور تولید می‌کند. به همین دلیل، در AOD تنها بخش‌هایی از نمایشگر که نیاز به نمایش اطلاعات دارند فعال می‌شوند (مثلاً فقط پیکسل‌های مربوط به ساعت یا اعلان‌ها). به این ترتیب، بخش اعظم نمایشگر خاموش باقی می‌ماند و مصرف باتری به حداقل می‌رسد.

در مقابل، در نمایشگرهای LCD، روشنایی به‌صورت یکپارچه از طریق نور پس‌زمینه انجام می‌شود، بنابراین روشن کردن حتی بخش کوچکی از تصویر نیازمند فعال بودن کل پنل است؛ به همین دلیل، استفاده از AOD در LCD غیرعملی و پرمصرف است.

تاریخچه و تکامل AOD

نخستین گوشی‌هایی که از نوعی فناوری مشابه Always-On Display استفاده کردند، گوشی‌های Nokia با نمایشگرهای Glance Screen بودند. سپس شرکت سامسونگ با گوشی‌های سری Galaxy S7 این ویژگی را به‌طور گسترده وارد بازار کرد. پس از آن برندهایی مانند LG، هواوی، شیائومی، اپل و وان‌پلاس نیز به جمع استفاده‌کنندگان این ویژگی پیوستند.

بعدها در گوشی‌های مدرن‌تر، مانند آیفون‌های سری ۱۴ پرو و ۱۵ پرو یا گوشی‌های پرچم‌دار سامسونگ و شیائومی، AOD حتی بهبود یافته‌تر شده و قابلیت‌هایی مانند انیمیشن، سفارشی‌سازی رنگ، سبک‌های مختلف ساعت و نمایش تصویر دلخواه نیز اضافه شده‌اند.

قابلیت‌های متنوع AOD

صفحه نمایش همیشه روشن در برندها و مدل‌های مختلف، قابلیت‌های متنوعی دارد. برخی از آن‌ها عبارتند از:

1. نمایش ساعت دیجیتال یا آنالوگ
2. نمایش تاریخ، روز هفته و مناسبت‌ها
3. نشانگر باتری و میزان شارژ باقی‌مانده
4. اعلان‌ها (Notification icons) از برنامه‌هایی مثل واتساپ، اینستاگرام، ایمیل و…)
5. کنترل پخش موسیقی
6. تصاویر پس‌زمینه، آواتار یا تصویر شخصی
7. یادآورها و لیست کارهای روزمره
8. نمایش حسگر اثرانگشت (در مدل‌هایی با سنسور زیر صفحه)

مصرف انرژی و باتری در AOD

یکی از دغدغه‌های اصلی کاربران درباره استفاده از AOD، مصرف باتری است. به‌طور میانگین، این قابلیت بین ۰.۵ تا ۲ درصد از باتری در هر ساعت مصرف می‌کند. البته این میزان بسته به برند گوشی، نوع نمایشگر، تنظیمات انتخاب‌شده و روشنایی محیط متغیر است.

عواملی که مصرف باتری AOD را کاهش یا افزایش می‌دهند:

• نوع نمایشگر: پنل‌های LTPO AMOLED مصرف بهینه‌تری نسبت به AMOLED یا OLED معمولی دارند.
• میزان روشنایی: اگر AOD در نور محیطی زیاد روشن‌تر شود، باتری بیشتری مصرف می‌کند.
• میزان نمایش اطلاعات: هرچه اطلاعات بیشتری روی صفحه نمایش داده شود (مثل اعلان‌های زیاد یا تصاویر)، مصرف انرژی بیشتر خواهد بود.
• فعال یا غیرفعال بودن انیمیشن‌ها

برخی برندها مثل سامسونگ یا شیائومی، برای صرفه‌جویی در انرژی، قابلیتی به نام Tap to Show یا Raise to Wake ارائه می‌دهند که باعث می‌شود AOD فقط با لمس یا بلند کردن گوشی فعال شود، نه دائمی.

مزایای Always-On Display

1. دسترسی سریع به اطلاعات بدون نیاز به باز کردن قفل گوشی
   فقط با یک نگاه می‌توان زمان، اعلان‌ها و وضعیت باتری را دید.
2. افزایش زیبایی و شخصی‌سازی ظاهر گوشی
   بسیاری از AODها قابل شخصی‌سازی هستند و کاربر می‌تواند سبک ساعت، رنگ‌ها، عکس دلخواه یا حتی انیمیشن روی صفحه تنظیم کند.
3. صرفه‌جویی در زمان و مصرف کمتر باتری نسبت به روشن کردن کامل صفحه
   هر بار که بخواهید فقط ساعت را ببینید، نیازی به روشن کردن نمایشگر ندارید.
4. مفید برای جلسات یا شرایطی که نمی‌توان گوشی را برداشت
   اعلان‌ها یا تماس‌های دریافتی را بدون دست زدن به گوشی می‌توان مشاهده کرد.
5. نمایش موسیقی یا کنترل پخش
   بدون باز کردن قفل، می‌توان آهنگ را عوض کرد یا پلی/پاز زد.

معایب و محدودیت‌های AOD

1. مصرف باتری (هرچند کم)
   در گوشی‌هایی با باتری کوچک‌تر یا مصرف بالا، AOD ممکن است تاثیر منفی روی ماندگاری شارژ داشته باشد، به‌خصوص اگر کاربر از آن استفاده نکند.
2. ساییدگی یا Burn-in نمایشگر (در OLEDها)
   اگر تصویر یا ساعت ثابت همیشه روی یک نقطه نمایش داده شود، ممکن است در طولانی‌مدت باعث سایه دائمی یا آسیب پیکسل شود. البته بسیاری از برندها با جابه‌جایی آهسته عناصر (pixel shifting) این مشکل را برطرف کرده‌اند.
3. عدم پشتیبانی در برخی مدل‌ها یا سیستم‌عامل‌ها
   همه گوشی‌ها از AOD پشتیبانی نمی‌کنند؛ برای مثال گوشی‌هایی با نمایشگر LCD این قابلیت را ندارند.
4. ممکن است در مکان‌های تاریک مزاحم باشد
   روشن بودن دائمی حتی یک بخش کوچک از صفحه ممکن است در اتاق تاریک باعث ایجاد نور ناخواسته شود (گرچه بسیاری از برندها امکان خاموش کردن AOD در شب را دارند).

برندها و تفاوت پیاده‌سازی AOD

سامسونگ:
از پیشگامان این تکنولوژی است. AOD در گوشی‌های سامسونگ بسیار کامل و قابل تنظیم است. امکان نمایش ساعت، اعلان، کنترل موسیقی، شکلک، عکس شخصی و حتی تقویم وجود دارد.

اپل:
در مدل‌های آیفون 14 پرو و بالاتر، اپل AOD را با رویکرد خاص خود پیاده‌سازی کرده است. به جای نمایش ساده ساعت، کل صفحه با روشنایی کم و انیمیشن نرم نمایش داده می‌شود. با این حال، مصرف باتری بسیار بهینه شده و هوشمند است (مثلاً در جیب خاموش می‌شود).

شیائومی:
قابلیت AOD در MIUI و HyperOS به صورت قابل تنظیم در دسترس است. امکان زمان‌بندی، انتخاب استایل، تصاویر متحرک و نمایش اعلان‌ها وجود دارد.

وان‌پلاس و اوپو:
از طراحی مینیمال و هوشمند استفاده می‌کنند و امکان اتصال AOD با ویژگی‌هایی مثل Zen Mode یا Insight AOD نیز وجود دارد.

جمع‌بندی

قابلیت صفحه نمایش همیشه روشن (AOD) یکی از جذاب‌ترین و کاربردی‌ترین ویژگی‌های گوشی‌های هوشمند امروزی است. این قابلیت نه‌تنها باعث صرفه‌جویی در زمان و انرژی می‌شود، بلکه امکان شخصی‌سازی و زیباسازی ظاهر گوشی را نیز فراهم می‌کند. با این حال، مانند هر فناوری دیگری، استفاده از آن باید با در نظر گرفتن نوع گوشی، شرایط باتری و نیازهای فردی انجام شود.

با به‌کارگیری هوشمندانه AOD، می‌توانید تجربه استفاده از گوشی هوشمند خود را سریع‌تر، زیباتر و مؤثرتر کنید.

بیشتر بخوانید:

• رنگ صفحه نمایش گوشی سامسونگ
• اسپلیت اسکرین چیست؟
• چگونه هرتز گوشی سامسونگ را بالا ببریم؟
• چگونه هرتز گوشی شیائومی را بالا ببریم؟