نکاتی برای انتخاب گذرواژه جدید و نگهداری از آن

در دنیای دیجیتالی امروز، استفاده از اینترنت برای انجام کارها و حفظ امنیت حساب‌کاربری از دغدغه‌های اصلی کاربران فضای مجازی است. برای ورود به بسیاری از برنامه‌ها و محافظت از اطلاعات حساب خود در دنیای دیجیتال لازم است یک گذرواژه مناسب داشته باشیم. بنابراین لزوم انتخاب پسورد قوی و غیر قابل هک برای انواع حساب های کاربری ما، یک ضرورت محسوب می شود. در این مقاله ابتدا به تعریف رمزعبور پرداخته و در ادامه ویژگی‌های رمزعبور مناسب را بیان کرده و در مورد روش‌هایی برای انتخاب یک رمزعبور قوی صحبت خواهیم کرد.

 رمزعبور یا گذرواژه چیست؟

پسورد ، گذرواژه یا رمزعبور مجموعه‌ای از کاراکترهاست که برای احرازهویت استفاده می‌شود. گذرواژه جهت ایمن‌سازی دسترسی به سرویس‌ها و سیستم‌ها است. در واقع «گذرواژه» در دنیای وب مانند «کلید» در دنیای واقعی عمل می‌کند. انتخاب رمز عبور یا پسورد کمک می‌کند اطمینان حاصل شود که کامپیوتر‌ها یا داده‌ها فقط توسط افرادی که حق مشاهده یا دسترسی به آنها را دارند، قابل دسترسی هستند.

 ویژگی‌های گذرواژه مناسب

• برای ورود به بسیاری از برنامه‌ها لازم است یک پسورد مناسب انتخاب کنیم. امنیت گذرواژه یا کلمه عبور یکی از مهم‌ترین کارها برای فعالیت در دنیای مجازی است هرچقدر حدس زدن یا پیدا کردن گذرواژه سخت‌تر باشد، آن گذرواژه امن‌تر خواهد بود.
• رمزعبوری انتخاب کنید که قابل پیش‌بینی نباشد. جالب است بدانید هنوز هم بسیاری از افراد از ساده‌ترین کلمات و عبارات مانند 123456، password یا abcdef برای گذرواژه‌ خود استفاده می‌کنند این پسورد ها به‌راحتی توسط سایر افراد قابل حدس زدن است.
•  کارشناسان امنیتی توصیه می‌کنند رمزعبور حداقل بین 8تا12 کاراکتر باشد. حداقل از یک عدد، یک حرف بزرگ، یک حرف کوچک و یک نماد خاص استفاده کنید.
• گذرواژه ای نسازید که نتوانید به خاطر بیاورید. برخی افراد احساس می‌کنند با ساخت گذرواژه طولانی و دشوار هیچ کس نمی‌تواند به حریم شخصی آنها دسترسی پیدا کند. رمزعبوری انتخاب کنید که قابلیت به خاطر سپردن آسان داشته باشد و کاربر آن را فراموش نکند.
• از گذرواژه هایی که حاوی اطلاعات شخصی کاربر مانند سال تولد، نام فرزند، شماره تلفن، کدپستی و .. استفاده نکنید.

 چطور پسورد قوی انتخاب کنیم؟

این روزها که هر لحظه خبری از گوشه و کنار جهان مبنی بر هک‌شدن حساب‌های کاربری رایانه و شبکه‌های اجتماعی به گوش می‌رسد، کاربران باید امنیت حساب‌های کاربری خود را افزایش داده و اقدامات لازم را برای محافظت از اطلاعات شخصی خود انجام دهند بهترین روش برای جلوگیری از سرقت پسورد داشتن یک رمزعبورقوی و غیرقابل حدس است

محرمانه نگه‌داشتن پسورد

برخی افراد به ویژه کارمندان به دلیل تعدد گذرواژه‌هایی که استفاده می‌کنند آنها را روی برگه یا داخل فایلی یادداشت کرده و با این کار تلاش می‌کنند تا از فراموشی پسورد خود جلوگیری کنند. استفاده از دفتر تلفن یا کاغذ یادداشت برای نگهداری رمز عبور توصیه نمی‌شود،‌ استفاده از هر نوع محل ذخیره ای که قابل کد گذاری نباشد و با گم شدن آن هر شخصی بتواند محتوای آن را بخواند یک اشتباه بزرگ است.

 تغییر دوره‌ای گذرواژه

پسورد های خود را در بازه‌های زمانی مشخص تغییر دهید زمان این تغییر بستگی به نوع کاربری کامپیوتر و موقعیت شغلی شما دارد. مثلا بعد از استفاده از سیستم‌های عمومی مانند کافی‌نت‌ها، یا وقتی یک غریبه می‌تواند دست شما را هنگام وارد کردن رمز بخواند. این کار باعث می‌شود در صورت لو رفتن پسورد با تغییر رمز عبور مجدد توسط شما، دسترسی‌های آتی هکر به حساب مربوطه سلب شود.

برای هر اکانت، رمزعبور جداگانه داشته باشید.

بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد بیشتر افراد از ترس فراموش‌کردن پسورد از رمزعبور یکسان برای ورود به ایمیل، حساب بانکی، سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند که کار واقعا اشتباهی است و هکرها با دسترسی به یکی از حساب‌های کاربری شما به‌راحتی می‌توانند به بقیه حساب‌ها نیز دسترسی داشته باشند.

استفاده از برنامه‌های مدیریت پسورد

اگر شما جزو کاربرانی هستید که برای دریافت خبرنامه در سایت‌های مختلفی ثبت‌نام کرده‌اید بدون شک به داشتن یک برنامه جهت ذخیره و مدیریت پسورد و رمزعبورهای خود احتیاج خواهید داشت. برنامه‌های مدیریت گذرواژه  روشی ساده و کم دردسر برای حفظ و نگهداری ده‌ها و صدها پسورد قوی و مطمئن هستند. این نرم‌افزارها به صورت اتفاقی یک رمز عبور را برای شما می‌سازند و در فایلی کم حجم که توسط یک پسورد اصلی محافظت می‌شود، ذخیره می‌کنند. از بهترین برنامه‌های مدیریت پسورد می‌توان به برنامه keeper ، NordPass وهمچنین برنامه‌ متن‌باز و رایگان مدیریت پسورد  KeePassاشاره کرد.

این موضوع کاربران را تشویق به استفاده از رمزهای عبور پیچیده می‌کند. به عبارت دیگر زمانی که تنها لازم است کاربران یک رمز عبور را جهت ورود به این برنامه به خاطر بسپارند، احتمال کمتری وجود دارد که از رمزهای عبور ساده و قابل حدس استفاده کنند.

از احرازهویت دو عاملی استفاده کنید.

احرازهویت دوعاملی یکی از ابزارهای پرکاربرد امنیتی است که برای تایید هویت کاربر استفاده می‌شود.

اگر امکان استفاده از احراز هویت دوعاملی در سرویس‌هایی که عضوشان هستید وجود دارد، از آن استفاده کنید.

این قابلیت با ایجاد یک لایه محافظت اضافی علاوه بر گذرواژه به تاییدیه دیگری همانند کد ارسال شده به تلفن، بیومتریک شما (اثر انگشت ، اسکن چشم و غیره) یا یک نشانه فیزیکی دیگر احتیاج دارد. به این ترتیب، پیچیده ترین رمز عبور ایجاد خواهد شد.

چگونه از گذرواژه خود محافظت کنیم؟

• این نکات به شما کمک می‌کند گذرواژه‌تان را کمتر در معرض خطر هک شدن قرار دهید:
• رمز عبور خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.
• همانطور که استفاده از یک گذرواژه برای سرویس‌های مختلف منطقی به‌نظر نمی‌رسد به اشتراک‌گذاری پسورد با دیگران نیز توصیه نمی‌شود.
• رمز عبور شما هر چقدر هم که سخت انتخاب شده باشد تا زمانی قوی است که صرفاً خودتان آن را بدانید سعی کنید پسورد خود را همیشه خصوصی نگه دارید.
• یکی از مهم‌ترین روش‌های کلاهبرداری آنلاین استفاده از دامنه‌های جعلی است.
• زمانی که می‌خواهید وارد حساب کاربری خود شوید حتما به آدرس URL مرورگر توجه داشته باشید. گاهی اوقات هکرها با ایجاد صفحات مشابه کاربران را به اشتباه انداخته و کاربر با تصور اینکه وارد صفحه حساب خود شده است اطلاعات کاربری و رمز عبور حساب را وارد کرده و آنرا به هکرها تقدیم می‌کند.

امنیت حساب ایمیل خود را بالا ببرید.

در دنیای دیجیتال برای ساخت حساب‌های کاربری مختلف لازم است آدرس ایمیل خود را وارد کنیم با این حساب،  پسورد ایمیل از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. به‌عنوان مثال برای فعال‌کردن بخش‌های مختلف گوشی اندرویدی نیاز است حساب جیمیل داشته باشیم یا برای ثبت‌نام در شبکه‌های اجتماعی باید ایمیل خود را وارد کنیم به این ترتیب شما از یک حساب ایمیل برای ساخت چندین حساب استفاده می‌کنید. اگر هکری به حساب ایمیل شما دسترسی پیدا کند به‌راحتی می‌تواند به تمامی حساب‌های شما در جیمیل و شبکه‌های اجتماعی نیز دسترسی داشته باشد. با انتخاب پسورد قوی و امن برای ایمیل خود علاوه بر جلوگیری از نفوذ هکرها به حساب خود، یک گام جلوتر از مجرمان سایبری باشید. به همین دلیل اکیدا پیشنهاد می شود برای اقداماتی که اهمیت امنیتی دارند از ایمیل شرکتی و اختصاصی استفاده نمایید.

جمع‌بندی

امروزه یکی از چالش‌های مهم افراد انتخاب گذرواژه مناسب است. این رمزعبور می‌تواند در جاهای مختلفی مثلا برای ورود به کامپیوتر، حساب ایمیل، اپلیکیشن‌ها یا حساب کاربری برخی از سایت‌های اینترنتی مورد استفاده قرار گیرد. بی‌توجهی در انتخاب پسورد بسیار خطرساز بوده و عواقب جبران‌ناپذیری برای کاربر به همراه خواهد داشت.

حفظ امنیت رمزعبور و اطلاعاتی که در وبسایت‌ها و فضای مجازی وارد می‌کنید اهمیت بسیار زیادی دارد. شما می‌توانید با بکارگیری نکات ذکرشده و استفاده از پسوردهای قوی و غیرقابل حدس امنیت اطلاعات خود را در فضای مجازی تضمین کنید.